Na weken van aanhoudende demonstraties tegen racistisch politiegeweld in de Verenigde Staten, zijn een aantal bedrijven begonnen met het herzien van hun producten en ze te ontdoen van racistische kenmerken. 'Slim', vindt creatief strateeg Nadine Ridder, maar 'lang niet genoeg.'

Het Amerikaanse PepsiCo veranderde de naam en logo van pannenkoekenmerk Aunt Jemima en levensmiddelenreus Mars past de naam en het logo van het merk Uncle Ben's aan. Ook ijsmerk Dreyer's onderneemt actie om zijn zogeheten 'Eskimo Pie'-chocoladeijsjes te veranderen. Maandag werd bekend dat Nestlé stopt met het verkopen van producten van het merk 'Beso de Negra' vanwege het raciale stereotype beeld dat het schetst.

'Ik denk dat het noodzakelijk is dat merken dit doen', zegt Ridder. 'Er komt steeds meer druk uit de publieke opinie en uiteindelijk wil een bedrijf gewoon zijn spullen verkopen. Omdat er nu een tendens is waarin veel meer mensen, ook de witte bevolking, zegt: 'Wij willen dit niet meer, we willen afstand doen van alles dat racistisch is en afstand doen van het koloniale verleden, maar een zwart vlak plaatsen is niet genoeg. Het gaat om concrete actie.' Dus merken voeren nu actief anti-racisme beleid waarbij luisterende eerste stap is en daarna handelen een volgende. Als mensen erop wijzen dat bepaalde producten niet meer kunnen, dan moeten ze daar ook op acteren.'

Toch stelt Ridder dat dit lang niet genoeg is. 'Het is vooral belangrijk dat bedrijven zoals Nestlé actie ondernemen om bestaande ongelijkheid vandaag de dag te verkleinen. De eerste stap zou moeten zijn om kritisch naar de eigen keten te kijken, bijvoorbeeld naar de manier waarop productieprocessen worden ingericht. En daar moeten ze ook transparant in zijn. Extreme armoede in de cacao industrie is een groot probleem en de oplossing begint met mensen aan de onderkant van de keten beter te betalen. Daar zou ik ze graag over willen horen.'

Volgens Ridder is het probleem niet opgelost door een paar producten uit het schap te halen. 'De problemen zijn ontstaan door ons verleden als overheerser. Het is begonnen met kolonialisme, door mensen als kapitaal te zien en in te zetten. Je moet - ook als merk - naar alles tegelijk durven kijken. Hoe beïnvloedt onze geschiedenis de manier waarop onze bedrijven zijn ingericht en worden geleid? Ik vind het belangrijk dat dit soort producten uit het beeld van mensen verdwijnen, maar als bedrijf moet je het op alle vlakken beter willen doen. De groep die kritisch is, wordt steeds groter, dus met een beetje window dressing kom je er niet.'

Beso de Negra, wat uit het Spaans kan worden vertaald als 'kus van een zwarte vrouw', krijgt een nieuwe naam en het logo wordt opnieuw ontworpen. Nestlé evalueert alle producten die zijn gemaakt door meer dan 2000 van haar merken om ze waar nodig te veranderen.

Mars heeft laten weten dat dit 'het juiste moment om het merk Uncle Ben's te ontwikkelen.' 'Uncle' was een gebruikelijke bijnaam voor oudere mannelijke slaven of bedienden in het zuiden van de Verenigde Staten. Het logo van Uncle Ben's toont een oudere zwarte man. Voorheen stond hij uitgebeeld met een strik. Het merk stamt uit 1943. Het plaatje van de zwarte man in het logo kwam er drie jaar later bij.

De naam van pannenkoekenmerk Aunt Jemima verdwijnt komt oorspronkelijk uit 19e eeuwse Amerikaanse 'minstrel shows'. Dat waren toneelstukken met muziek, waarin zwarte mensen tot karikatuur werden gemaakt. De zwarte vrouw Aunt Jemima, of Tante Jemima, was een personage in die shows. Het was het stereotype 'mammy' typetje, de zwarte vrouw die voor een witte familie werkt en voor de kinderen zorgt. Quaker Foods zegt nu te begrijpen dat het merk een racistische achtergrond heeft. Het bedrijf wil de naam en het logo daarom veranderen. Het logo is door de jaren heen vaker aangepast, maar was nog steeds een tekening van een zwarte vrouw.

Om dezelfde reden verdwijnt ook de naam en het logo van Mrs. Butterworths, een siroopmerk waarop een zwarte vrouw is afgebeeld. 'Het merk, inclusief de verpakking, is bedoeld om de beelden op te roepen van een liefhebbende grootmoeder. We staan solidair met onze Black and Brown-gemeenschappen en we kunnen zien dat onze verpakking kan worden geïnterpreteerd op een manier die volledig in strijd is met onze waarden.'

IJsmerk Dreyer's onderneemt actie om zijn zogeheten 'Eskimo Pie'-chocoladeijsjes te veranderen. De naam zal worden aangepast en tegen het einde van het jaar wordt het logo verwijderd. 'We zijn vastbesloten om deel uit te maken van de oplossing voor raciale gelijkheid, en erkennen dat de term denigrerend is', vertelde Elizabell Marquez, hoofd marketing van moederbedrijf Dreyer's Grand Ice Cream, in een verklaring aan de Wall Street Journal.